افسردگی با درجات و سطوح متفاوت در جامعه ما دیده میشود و تأثیر مستقیم آن را میتوان در نحوه برقراری تعاملات و همچنین فاصله گرفتن انسانها از یکدیگر مشاهده کرد.
علاوه بر این افسردگی بر طرز تفکر، درک و فهم، احساسات و در نتیجه بر اعمال و رفتار افراد تأثیر منفی گذاشته و این واقعیت تلخ در زندگی صنعتی امروزی نمود بیشتری پیدا کرده است.
زهرا محققی، کارشناس پزشکیار ورزشی با اشاره به اینکه افسردگی سبب اختلال در ارتباطات و تعاملات اجتماعی میشود، میگوید: افسردگی در میان زنان و مردان به یک اندازه شایع است ولی خود را به شکلهای گوناگون در افراد نشان میدهد و اغلب خود بیمار و اطرافیان از افسردگی نه تنها بیاطلاع هستند، بلکه افسرده بودن خود را نیز انکار میکنند.
به گفته محققی یکی از علائم افسردگی، بیخوابی است، ممکن است افراد در ابتدای خواب با مشکل به خواب بروند و زمان زیادی طول بکشد تا خوابشان ببرد یا نیمه شب از خواب بیدار شده و دوباره نتوانند بخوابند؛ تمرکز نداشتن، کمبود انرژی و خستگی جسمی و ذهنی همگی از علائم این عارضه هستند. افراد افسرده ممکن است در طول روز هیچ کار سختی انجام نداده باشند ولی باز هم احساس خستگی و بیحوصلگی میکنند.
او در ادامه میافزاید: اشخاص مبتلا به افسردگی زودتر از دیگران عصبانی شده و کنترلی بر احساسات خود ندارند، در هر زمینهای بیش از حد نگران شده، در تصمیم گیریها ناتوان بوده و نمیتوانند وظایفی را که به ایشان محول میشود به درستی انجام دهند. چنین افرادی ممکن است بیش از اندازه لاغر شده و دچار کمبود اشتها شوند یا برعکس، دچار پرخوری عصبی شوند، احساس گناه و بیقراری نیز از دیگر علائم این بیماری است، فرد افسرده احساس تنهایی شدید میکند و میپندارد که هیچ کس او را نمیتواند درک کند، در نواحی مختلف بدن درد داشته و هربار تصور میکند که یک نقطهای از بدنش درد دارد و دستگاه گوارش آنها دچار اختلال میشود.
عوامل زمینه سازافسردگی
بیشتر ما با شنیدن لغت افسردگی تصور میکنیم که در اثر یک اتفاق بد یا حادثهای ناخوشایند در طول زندگی مانند مرگ عزیزان یا شکست عاطفی و امثال آن افراد دچار افسردگی میشوند ولی جالب اینجاست که این بیماری ممکن است در اثر عوامل زیادی ازجمله اختلالات هورمونی نیز پدیدار شود.
محققی، اختلالات هورمونی یا بیولوژیک، تعادل نداشتن در عملکرد غدد مانند غده هیپوفیز، کم کاری تیروئید، یائسگی، زایمان، بیماریهای مزمن طولانی مدت، کم خونی، نبود تعادل در الکترولیتهای بدن و تغییر فصل مخصوصاً فصل زمستان را از عوامل ایجاد افسردگی دانسته و میافزاید: علاوه بر تمامی موارد یاد شده بزرگترین عامل افسردگی فشارهای عصبی و روانی است.
به اعتقاد او، همه انسانها در طول زندگی فشارهای درونی و بیرونی زیادی را متحمل میشوند که بسته به قوت و ضعف روحی، این فشارها میتوانند به سلامت جسم و روان افراد آسیب بزنند. اتفاقات دیگری مانند شکستهای اقتصادی، ازدواج ناموفق، تصادف و نقص عضو، مرگ عزیزان، تغییر شغل و وابستگی به الکل نیز میتواند منجر به افسردگی شود.
شکست افسردگی با یوگا
بررسیهای علم پزشکی ورزشی نشان داده است تمرینات یوگا که شامل حرکات جسمی و تنفسی است روی قسمتهای مختلف بدن تأثیرات زیادی میگذارد.
این کارشناس پزشکیار ورزشی با اشاره به این موضوع در زمینه تأثیرات مثبت یوگا بر مغز میگوید: مهمترین اثر تمرینات یوگا روی انتقال دهندههای عصبی یا نوروترنسمترها است، برای انتقال پیام از یک سلول عصبی به سلول دیگر مواد شیمیایی ترشح میشوند که با استرسهای زیاد ترشح این مواد دچار اختلال میشوند، طی تحقیقات انجام شده یک ساعت یوگا سطح این انتقال دهندهها را افزایش میدهد و با تمرینات یوگا بستری آماده میشود تا انتقال دهنده هایی مانند سروتونین و دوپامین که هورمون هایی شادی آور و نشاط بخش هستند، ترشح شوند. گفتنی است این هورمونها به صورت مصنوعی و شیمیایی برای افراد افسرده تجویز میشوند.
او در ادامه میافزاید: تمرینات یوگا باعث خونرسانی به تمام ارگانهای بدن مخصوصاً مغز شده، اکسیژن و گلوکز بیشتری را بهاندامها میرساند و در نتیجه این عمل سطح انرژی در بدن بالاتر میرود و همین طور عملکرد جسمی و ذهنی افراد افزایش یافته و عضلات نیز قویتر میشوند، تنشها و انقباضات عضلانی نیز رفع خواهند شد؛ علاوه بر موارد گفته شده با تمرینات تعادلی، سطح تمرکز بالاتر میرود و در عمل افراد در شرایط سخت بیرونی و موقعیتهای دشوار زندگی میتوانند دقیق تر و منطقی تر از سایرین تصمیمگیری کنند.
محققی در خاتمه به افراد مبتلا به افسردگی نوید میدهد: با تمرینات مداوم طی چندین ماه افسردگی از بین میرود، آنچه همگان باید به آن توجه ویژه داشته باشیم سلامت خود و افراد جوان خانواده است زیرا برای داشتن جامعهای سالم سلامتی تک تک افراد حائز اهمیت است.
در زندگی فردیام غمگین هستم یا خوشحال؟
بررسی عوامل زمینهساز افسردگی و راههای درمان آن با ورزش
در زندگی فردیام غمگین هستم یا خوشحال؟
مهسا قوی قلب-برگرفته از روزنامه ایران