براساس آمار پلیس راهور تهران بزرگ، بیش از ۷۰درصد از تصادفات در مواقعی است که تمرکز رانندگان از طریق عواملی مانند خوردن، آشامیدن یا صحبت کردن با تلفن همراه از دست میرود.
جالب اینجاست که راکبان موتورسیکلت هم از صحبت کردن با تلفن همراه هنگام رانندگی دریغ نمیکنند؛ این در حالی است که موتورسیکلت از ایمنی بسیار پایینی برخوردار است و راکبان باید بیشتر حواسشان جمع مسیر و راه باشد. از طرف دیگر تب فرستادن پیغام از طریق شبکههای اجتماعی هم این روزها بسیار داغ است و این امر هم مشکلات زیادی را باعث شده تا جایی که پیامکبازی برای عابران پیاده هم مشکلساز شده است و باعث میشود عابران هنگام پیادهروی با موانع زیادی برخورد کنند؛ حال این امر را هنگام رانندگی تصور کنید. در قانون جدید جرائم رانندگی، جرایم سنگینی برای صحبت کردن با تلفن همراه حتی با هندزفری درنظر گرفته شده بلکه از وقوع بسیاری از حوادث جلوگیری شود. در این گزارش سعی شده تا به چگونگی اعمال قانون، مضرات استفاده از تلفن همراه و… اشاره شود.
- چه خطراتی دارد؟
صحبت کردن با راننده حین رانندگی، سبب حواس پرتی و کاهش دقت او میشود. صحبت کردن راننده با تلفن همراه هم ازجمله موضوعاتی است که سبب حواس پرتی و کاهش دقت راننده میشود و صد البته سبب بروز حوادث گوناگون هم خواهد شد. در یک پژوهش که از سوی مرکز تصویربرداری شناختی مغز در دانشگاه کارنگی ملون صورت گرفت، دانشمندان به این نتیجه رسیدند که عملکرد قطعه آهیانهای مغز مرتبط با پردازش فضایی در رانندگی، هنگامی که رانندگان همزمان به جملهها گوش میدادند و میراندند، ۳۷ درصد کاهش داشته است. در این بررسی دانشمندان گفتوگو با راننده را هنگام رانندگی شبیهسازی کرده و تأثیرات آن را روی قسمتهای مرتبط مغز مورد بررسی قرار میدادند. پژوهشگران دریافتند که درک شنیداری حتی اگر راننده، گوشی موبایل در دست نداشته باشد، از میزان منابع ذهنی در دسترس کار رانندگی میکاهد و سبب بدترشدن آن میشود.
- واقعا تصادف بیشتر میشود؟
خطر تصادف هنگام استفاده از تلفن همراه حین رانندگی ۴ برابر میشود، حتی اگر رانندگان از وسایل مخصوصی که دست را آزاد میگذارد استفاده کنند. محققین استرالیایی با بررسی مکالمات ضبط شده ۴۵۶ راننده در شهر پرت استرالیا که پس از تصادف به معالجات بیمارستانی نیاز پیدا کرده بودند، به این تخمین ۴ برابری رسیدند. محققان همچنین در مورد هر یک از این رانندگان، استفاده از تلفن همراه درست پیش از تصادف و در سفرهایی در همان وقت روز که ۲۴ ساعت قبل انجام شده بود را مقایسه و ارزیابی کردند. نتایج در مورد کسانی که تا ۵ دقیقه پیش از تصادف مکالمه تلفنی داشتند، مشابه بود.
- چه مضراتی برای انسان دارد؟
استفاده از تلفن همراه هنگام صحبت کردن از هر زمان دیگری برای بدن خطرناکتر است. فرض کنید در اتوبانی در حال رانندگی هستید، این امواج همواره در حال کم و زیاد شدن هستند که باعث افزایش میزان برخورد امواج و شدت یافتن آن میشود؛ زیرا در مسیر اتوبان پوششدهی آنتن موبایل یکسان نیست. در چنین حالتی امواج مایکروویو تلفن همراه مانند امواج مایکروویوهای خانگی عمل میکنند و باعث تأثیرگذاری روی سلولهای مغز افراد میشوند؛ همچنان که طی یک آزمایش در یکی از خبرگزاریهای دنیا تخممرغی را در کنار یک گوشی تلفن همراه روشن و در حال صحبت قرار دادند و بعد از یک ساعت مشاهده کردند که تخم مرغ سفت شده است. این، دقیقا همان تأثیری است که از امواج تلفن همراه روی سلولهای مغز ما وارد میکند.
- پدیدهای به نام نابینایی توجهی
افرادی که با گوشی تلفن همراه صحبت میکنند توانایی حرکت روی یک خط مستقیم را ندارند و این امر یکی از شایعترین عوامل بروز تصادفات بوده است.براساس یک تحقیق مشخصشده افرادی که با تلفن همراه خود صحبت میکنند کمتر متوجه اتفاقات اطراف خود میشوند. در این تحقیق دانشمندان فردی را در لباس دلقکها سوار بر یک تکچرخ به محوطه دانشگاه فرستادند و از وی درخواست کردند افرادی که به وی توجه میکنند را زیرنظر بگیرد و تعداد آنها را بهخاطر بسپارد. نتیجه این تحقیق مبتکرانه نشان داد افرادی که مشغول صحبت با تلفن همراه هستند، بهصورت تصادفی در مسیری پر پیچ و خم حرکت کرده و از حضور دیگر رهگذران آگاه نمیشوند. براساس نتایج اعلام شده، تنها یک چهارم افرادی که مشغول صحبت با تلفن همراه بودند متوجه حضور دلقک در محوطه شده بودند. نتیجه این تحقیق مهر تأییدی بود بر اینکه کاربران تلفن همراه حین صحبت کردن کاملا سرگردان، بیهدف و بیتوجه به اطراف حرکت میکنند. با اثبات این پدیده میتوان به خطرناک بودن استفاده از تلفن همراه حین رانندگی پی برد. دانشمندان این پدیده را نابینایی توجهی نام نهادهاند.
- زمانعکسالعمل راننده
حمید کتابی از کارشناسان حوزه ترافیک معتقد است که استفاده از تلفن همراه هنگام رانندگی میتواند عواقب بدی داشته باشد. به گفته وی بهطور طبیعی عکسالعمل انسان هنگام بروز تصادف حدود ۲ تا ۵/۲ ثانیه است درحالیکه صحبت کردن با تلفن همراه این زمان را از رانندگان میگیرد و متأسفانه امروز مشاهده میکنیم که برخی رانندگان حتی هنگام رانندگی اقدام به شماره گرفتن یا ارسال پیامک هم میکنند.
کتابی با اشاره به اعمال قانون در این مورد در دیگر کشورهای جهان میافزاید: اغلب کشورهای جهان صحبت کردن با تلفن همراه را بهعنوان یک تخلف شناختهاند و جرایم سنگینی هم برای آن درنظر گرفتهاند.دکتر کتابی در پاسخ به این سؤال که آیا این نوشته تاکسیرانان که «با گوشی تلفن خود صحبت نکنید» جنبه قانونی دارد یا خیر؟ میگوید: ببینید ما بهعنوان یک انسان برای زندگی در جامعه نیازمند تعامل با یکدیگر هستیم و برای ایجاد این تعامل باید به یکسری محدودیتها تن در دهیم. یک راننده بهعنوان یک شهروند به هیچ عنوان علاقهمند به شنیدن مسائل خصوصی یا کاری افراد دیگر نیست و از طرفی هم یک راننده، مسئول حفظ جان مسافران داخل تاکسی هم هست و باید تمرکز خود را حفظ کند. خب در چنین وضعی آیا صحبت با تلفن همراه صحیح است؟ پس در پاسخ به سؤال شما باید گفت که این امر بیشتر جنبه نزاکتی و انسانی دارد.